Alcohol is voor veel mensen een belangrijk onderdeel van het sociale leven. Een wijntje bij het eten, een biertje in de kroeg. Alcohol is bijna niet weg te denken uit ons dagelijks leven. Toch weten we ook wel dat alcohol niet zo goed voor onze gezondheid is. Hoe zit dat dan, wat doet je lichaam wanneer je een wijntje drinkt?
Alle voedingsstoffen leveren ons energie. Deze energie wordt uitgedrukt in calorieën. Vetten leveren 9 calorieën per gram op, voor eiwitten en koolhydraten is dit 6 calorieën per gram. Alcohol levert 7 calorieën per gram en draagt daardoor bij aan het aantal calorieën dat per dag wordt genuttigd. Ongemerkt kan je dus zomaar flink wat calorieën innemen bij een avond in de kroeg of met het flesje wijn bij het diner. Ondanks dat alcohol energie levert, kan het lichaam de energie niet benutten. Het lichaam ziet alcohol als toxisch en zal dus proberen de alcohol zo snel mogelijk te verwijderen.
Alcohol heeft weinig tot geen tijd nodig om verteerd te worden. Op een lege maag zit het al na dertig minuten in het bloed en bij een volle maag kan dat twee tot drie uur duren. Vandaar dat er altijd gezegd wordt voor een goede bodem te zorgen wanneer je weet dat je een avondje de kroeg in gaat.
Alcohol krijgt een voorkeursbehandeling ten opzichte van andere nutriënten. De reden hiervoor is dat het lichaam zo snel mogelijk de toxische stoffen wilt verwijderen en dat alcohol niet kan worden opgeslagen. De lever geeft dan ook voorkeur voor het afbreken van alcohol ten opzichte van alle andere belangrijke processen.
Het effect van alcohol
Om de alcohol van één fles wijn te verwerken, heeft je lichaam wel 6 uur nodig! De lever kan gemiddeld ongeveer één drankje (glas bier of glas wijn) per uur verwerken. Dit is afhankelijk van geslacht, lichaamsgrootte, voedingsinname en de ervaring met alcohol. Wordt er meer gedronken dan de lever kan verwerken, dan gaat de alcohol eerst door het hele lichaam heen om vervolgens weer terug te komen bij de lever. Het drinken van alcohol legt ook de afbraak van andere vetten tijdelijk stil en je lichaam stapelt de vetten op in de vetreserves in de buikholte. Dat kan tot een bierbuik leiden.
Alcohol is niet alleen toxisch voor de lever, het beïnvloedt ook het zenuwstelsel en de hersenfuncties. Denk aan slaperigheid, controleverlies over beweging en spraak, gezichtsvermindering en op de lange termijn geheugenverlies en hersenbeschadiging. Ook kan alcoholgebruik leiden tot klachten in de darmen (de basis van je immuunsysteem):
- spijsverteringsklachten
- maagzweren
- leververvetting
- nierbeschadiging
- een slechte opname van vitaminen en mineralen
- stoornissen van de hormoonspiegels
- vermoeidheid en depressie
De grootste valkuil van alcohol is dat het niet de eetlust onderdrukt, maar zelfs de eetlust kan vergroten. Tegelijkertijd verleg je na een aantal drankjes je grenzen en de focus op een betere gezondheid is opeens ondergeschikt aan de blokjes kaas en stukje worst. Vergeet daarbij niet dat alcohol zelf calorieën levert, maar dat de drank ook behoorlijk veel koolhydraten bevatten. Een avondje met wat wijntjes of biertjes kan daardoor zorgen voor een behoorlijke calorieoverschot. Je wordt minder uitgerust wakker en de dag erna zal het lastiger zijn om gezonde keuzes te maken.
Dan maar helemaal geen wijntje meer?
Dat hoeft zeker niet. Bovenstaande klachten ontstaan bij regelmatig alcoholgebruik. Genieten van een alcoholisch drankje op z’n tijd is niets mis mee! Ook hier kan je wel gezondere keuzes maken. Alcoholische dranken op basis van granen verzuren je lichaam het sterkst. Bier en sterke drank verzuren meer dan wijn en champagne. Bij niet-biologische witte wijn zit vaak sulfiet verwerkt als conserveringsmiddel, wat een extra belasting is voor het lichaam. Rode wijn is rijk aan polyfenolen, wat een krachtige anti-oxidant is. Op z’n tijd enkele glazen rode wijn zouden daarom niet zozeer slecht zijn voor de gezondheid (kies ook hier het liefst voor biologisch). Neem je er meer dan twee? Dan krijgt het toxische effect van alcohol de overhand.
Als je denkt dat alcohol veel suiker bevat, dan wil je mijn workshop over suikers niet missen. Leer alles over suikers en hoe ze ons lichaam beïnvloeden.