Heb je er weleens over nagedacht? Waarom eten we eigenlijk? Is dit omdat we honger hebben, omdat we ons lijf energie willen geven. Of is het soms ook wel om andere redenen? Verveling, verdriet.. Er zijn zoveel redenen waarom de behoefte aan het vullen van onze maag ineens aanwezig kan zijn.
Evolutionair gezien eten we natuurlijk om ons lichaam te voorzien van energie. Voeding geeft ons voedingsstoffen, deze worden gebruikt, opgeslagen en ingezet op de plekken waar ze nodig zijn. De basis brandstof is glucose, dit hebben we nodig voor snelle energie. Denk bijvoorbeeld aan de momenten waarop je ineens zou moeten vechten of vluchten. Een andere bron van energie is vet, en dat gebruiken we graag wanneer we in rust zijn. Een trage energie, die een stuk stabieler is.
Vet en suikers is oneindige honger!
In de oertijd was het heel logisch om dus vet te eten, en glucose. Echter waren beiden schaars. Vet zat vaak aan een flink stuk vlees, en glucose uit groenten en fruit was ook niet zomaar overal op straat te vinden. Ons brein is daar eigenlijk al geprogrammeerd om deze twee voedingsstoffen als heel belonend te ervaren (en het liefst in de verhouding van 50/50). En laten de meeste producten waar we geen genoeg van kunnen krijgen nou precies dit bevatten! Chips: vet en suiker (glucose), chocolade: vet en suiker, toastje met kaas: vet en suiker.
Dat we geprogrammeerd zijn om hier graag en veel van te eten, is dus niet zo gek. En de fabrikanten weten dit en spelen hier maar al te graag op in. Maar uiteindelijk is het alsnog aan ons om het daadwerkelijk in onze mond te stoppen. Waarom doen we dat toch? Waarom kies je voor wat eten, als het helemaal geen ‘etenstijd’ is?
Verschillende soorten honger
Er zijn verschillende soorten honger. En dit weten, snappen en daarmee meer inzicht krijgen in je eetpatronen is ontzettend handig. Je begrijpt je keuzes beter, en je kunt de behoefte die er eigenlijk achter het eten zit misschien een keer op een hele andere manier vervullen. Is het de aanraakhonger, knuffel dan eens met een huisgenoot of smeer jezelf lekker in met bodylotion. Bij ooghonger wil je veel aandacht besteden aan het opmaken van je bord, zodat je visueel geprikkeld wordt.
Het is niet alleen je maag die knort die bepaalt of je honger hebt. Je hele lijf beslist mee. Welke van de verschillende soorten honger herken jij?
1. Ooghonger
Het oog wil ook wat. Je ogen zijn groter dan je maag. Allemaal bekende uitspraken die niet voor niets bestaan! Je ogen bepalen over het algemeen hoeveel je gaat eten. Ze besluiten van tevoren: Ik ga de helft van deze chocoladereep nemen, of hij gaat op. Zelfs als je maag al vol zit. Zie je een muffin voorbij komen? Dan bepalen je ogen of daar nog wel plek voor is!
Ooghonger? Kies ervoor om je bord feestelijk te versieren, besteed echt aandacht aan de opmaak!
2. Aanraakhonger
Eten is iets intiems. Vroeger lag je tevreden aan mama’s borst.
Tegenwoordig ben je naast het eten ook nog aan het Facebooken, staat de TV aan of spreek je de dag door. Wanneer je met je handen eet kan je niet ook nog met je telefoon bezig zijn. In veel culturen is het daarom nog zo gewoon om met je handen te eten. Je maakt connectie met je eten, een vorm van intimiteit. En we willen allemaal intimiteit. Eten kan deze behoefte aan intimiteit vervangen.
Aanraakhonger? Eet wat vaker met je handen, en knuffel jezelf!
3. Oorhonger
Huisdieren weten het precies, dat blikje wat open gaat betekent eten! Wij doen dit eigenlijk ook. Knapperig wordt in ons brein geregistreerd als lekker en vers eten, de persoon achter je in de bios die een zak m&m’s open trekt brengt je ineens op ideeën. Wanneer je eten niet hoort, proef je minder en heb je ook minder bevrediging van je maaltijd. Door goed te kauwen eet je vanzelf minder.
Oorhonger? Zorg voor knapperig eten! Wat rauwkost bij je maaltijd kan wonderen doen.
4. Neushonger
De geur van pizza alleen al kan je doen verlangen naar een slice. Of juist de zin in eten totaal doen wegnemen. Geur is essentieel. Waar we denken dat we proeven, ruiken we eigenlijk vooral of we iets lekker vinden. Zonder geur is eten puur functioneel, denk maar eens aan de momenten dat je verkouden bent. Dan smaakt toch niets lekker?
Neushonger? Snuif de geur van je eten op, besteed aandacht aan de aroma’s
Je mond? Die houdt wel van een feestje! Mondhonger kan je bevredigen door verschillende structuren
5. Mondhonger
Vind je alleen een soepje maar saai, of hou je niet avocado vanwege de structuur? Dat is je mond die bepaalt! Je lippen en tong zijn ontzettend gevoelig, voor aanraking en temperatuur. En ze houden wel van een feestje! Is je maaltijd te saai, dan zal je mond verlangen naar meer.
Mondhonger? Verschillende structuren doen wonderen. Waarschijnlijk vind je alleen een soepje of een eenpansgerecht saai. Maak diverse dingen, verschillende soorten groenten, rauw/gekookt. Zo is het voor je mond een feestje!
6. Maaghonger
Je kunt de klok erop gelijk zetten, het is lunchtijd! Je maag begint te knorren. Heb je dan honger, of is het gewoon de biologische klok die bepaalt? Je maag heeft het maar zwaar. Hij wil het liefst niet te vol zitten, en vaak genoeg ook helemaal leeg zijn. Maar je brein denkt daar vaak anders over. Want een lege maag betekent kans op uitsterven!
Maaghonger? Ga oefenen met luisteren naar je lichaam en de signalen van trek hebben. Eet je omdat het etenstijd is of omdat je trek hebt? Eet wanneer je honger hebt en niet omdat het etenstijd is.
7. Lichaamshonger
Als kind weten we het precies. We hebben dorst, of honger. Zin in een boterham of juist niet. Maar we weten niet meer hoe hiernaar te luisteren. Denk eens aan hoofdpijn, duizeligheid, ineens een energiedip. Maar ook die ontzettende behoefte aan chocolade (magnesium) of chips (zout!). Ons lijf vertelt ons precies wat we nodig hebben, maar hoe herken je dit?
Lichaamshonger? Oefen met luisteren naar je intuïtie. Trek je de koelkast open en springt die broccoli er het eerst uit, terwijl je toch echt bloemkool op de planning had? Kies toch voor de broccoli! Zo train je jezelf om te luisteren naar de signalen van je lichaam.
8. Hoofdhonger
Je brein staat non-stop aan. We maken ruim 200 keuzes rondom voeding per dag, al dan niet bewust. We worden gestuurd door de mening van anderen, je sporthorloge, een dieet. Je hoofd en lijf maken daarom nog weleens ruzie. Je lijf heeft honger, maar je hoofd vindt dat je al genoeg hebt gegeten. De oordelende blik van je partner helpt ook niet echt mee. Waar moet je dan nog naar luisteren?
We kiezen en eten op basis van cijfers, van etiketten en voedingswaarden. Want op ons lijf durven we niet zo goed te vertrouwen.
Hoofdhonger? Stop met het gebruiken van een calorie-app, en vraag je lichaam hoeveel trek het heeft. Heb je nog trek in de avond? Eet dan nog wat. Vanochtend even niet? Dan laat je die snack tussendoor lekker staan.
9. Harthonger
Mama’s lasagna is altijd de beste. Mama vult je hart met eten en deze herinnering blijft. De lasagna zal altijd favoriet blijven.
Eten is een manier om liefde te tonen, om genegenheid te voelen. Liefde gaat door de maag. Het kan dus ook een vervanging zijn van de behoefte aan liefde en genegenheid. Met een zak chips op de bank ploffen na een intensieve dag, vervangt het gesprek waar je even je hart kunt luchten. We gebruiken eten om onze emotie te uiten, maar ook om het niet te hoeven voelen.
Harthonger? Voel wanneer het een emotie is die je stuurt en bel iemand om je hart te luchten. Of schrijf je hoofd even leeg. Heel belangrijk: daarna nog steeds gewoon lekker genieten van eten, al zal de lading heel anders zijn!
Herken jij jouw honger?
Herken jij een van deze soorten honger en is dat met regelmaat de reden waarom je wilt gaan eten? Bewustwording is de belangrijkste stap van het doorbreken van deze patronen. En natuurlijk is dit niet het enige. Oefenen, oefenen, oefenen. Met een boel liefde en mildheid. Het is een weg om meer met je lichaam samen te werken, meer te begrijpen. En vanuit dit begrip kan je ook oefenen met andere keuzes maken, wat misschien je gezondheid weer ten goede komt!
Welke honger probeer je te voeden? Ga op ontdekkingsreis en herken met de verschillende soorten honger. Geef ze allemaal aandacht, en je zult merken dat je niet altijd eten hoeft te kiezen als antwoord. Misschien werkt een fikse wandeling of een knuffel net zo goed!